«КР БУУнун Чөлгө айланууга каршы Конвенциясынын маалыматтык борборун түзүү»

  • Ишке ашыруу мезгили: 2016 - 2020
  • Донордук уюм: : Корейская лесохозяйственная служба (KFS)
  • География: Чуйская и Нарынская области, Кыргызская Республика.
Кыргызстанда расмий маалыматтар боюнча, 9 миллион гектар жайыттын 1,6 миллион гектардан 3 миллион гектарга чейин жери бузулуп, 1,1 миллион гектардан 2,5 миллион гектарга чейин жер жегенге жарабаган өсүмдүктөргө капталган. Акыркы 25 жылда арча токойлорунун аянттары 18%га кыскарып, деградация деңгээли жылына 0,8%ке жеткен. Мында суунун запастары, атап айтканда, мөңгү зоналары 2025-жылга карата орто эсеп менен 30-40%га кыскарышы мүмкүн, бул суунун 35%га чейин азайышына алып келет. Кыргыз Республикасы 1999-жылы БУУнун Чөлгө каршы күрөшүү боюнча конвенциясын ратификациялаган, ошону менен чөлгө айлануу жана жердин деградациясына каршы күрөштү күчөтүү боюнча өзүнүн милдеттенмесин дагы бир жолу ырастады. Республикада бул иш-чараларды ишке ашырууда айрым ийгиликтерге карабастан, айыл аймактары жердин деградацияланышынан, кыртыштын асылдуулугунун төмөндөшүнөн, айдоо жерлеринин жана суу ресурстарынын кыскаруусунан жапа чегип келет. Бул факторлор күчөйт туруксуз аба ырайы. Окшош процесстер жалпысынан дүйнөнүн башка аймактарында да окшош. Ошондуктан, Мадридде өткөн Конвенциянын Тараптарынын Конференциясынын 8-сессиясында (2007-ж. сентябрь) Конвенцияны ишке ашыруунун 10 жылдык стратегиялык планы (2007-2017-ж.) кабыл алынган жана айыл чарба экономикасы оор абалда турган өлкөлөр үчүн жер жана суу боюнча маанилүү чечимдер кабыл алынды.

Тараптар Конференциясынын сунуштамасына жооп катары Кыргызстанда БУУнун Чөлгө айланууга каршы күрөшүү Конвенциясын 2015-2020-ж. ишке киргизүү үчүн Улуттук аракет планын (УАП) жана алкактарын иштеп чыгуу жана бекитүү процесси башталган. Ал ишке координацияны жаңы түзүлгөн БУУнун Чөлгө айланууга каршы күрөшүү Конвенциясынын Улуттук борбору жүзөгө ашырды.

Долбоорду ишке ашыруунун жүрүшү көрсөткөндөй, республикада жерлердин деградация болуу себептери жана кесепеттери жөнүндө кесиптик деңгээлде жана ресурстарды пайдалуучулар арасында маалымдуулуктун жана түшүнүктөрдүн начар системасы байкалат. Ошондуктан долбоор алкагында бардык тараптардын керектүү маалыматка жеткиликтүүлүгүн жетиштүү камсыздоо үчүн коммуникациялык стратегия иштелип чыккан.

Долбоордун максаты, адистерге, эксперттерге жана айылдык жамааттарга БУУнун Чөлгө айланууга каршы күрөшүү Конвенциясынын Улуттук борборун түзүү аркылуу кайрак жерлерди жашылдандыруу жана жердин деградациясына каршы күрөшүү боюнча чараларды илгерилетүү жана маалымдоо болуп саналат.

  • Жергиликтүү жамааттардын топурак- жана суу сактоо технологиялары жаатындагы маалымдуулугун жана билимин жогорулатуу;

  • Долбоордун коммуникациялык стратегиясынын жумушчу версиясын даярдоо жана аны эксперттик топтун жолугушуусунда талкуулоо;

  • Долбоор иштеп жаткан аймактагы 4 айылда жана бир токой чарбасында топурак- жана суу сактоо технологиялары боюнча практикалык чараларды иштеп чыгуу (көчөт тигүү, дренаж, суу бөлүштүрүүчү курулмаларды орнотуу ж.б.у.с.)

  • Ар кандай иш-чараларга катышуу жана маалыматтык иш-чараларды уюштуруу аркылуу басма материалды иштеп чыгуу жана жайылтуу;

  • Пилоттук долбоорлор аркылуу инновациялык технологияларды берүү жана илгерлетүү:

    • туруктуу суу пайдалануу боюнча чакан-долбоорлор;

    • чакан долбоорлор: жерлердин деградациясынын алдын алуу үчүн көчөттөрдү отургузуу, калк үчүн киреше алып келүүчү ишмердүүлүк, ресурстарды мобилизациялоо:

  • ЧАККК ишке ашыруу үчүн потенциалдуу фонддорду караштыруу;

  • долбоордук сунуштарды даярдоо

  • КР БУУнун Чөлгө айланууга каршы күрөшүү Конвенциясы боюнча Улуттук аракет планын ишке ашыруу жана отчеттуулугуна мониторинг жана талдоо жүргүзүү

          - КР БУУнун Чөлгө айланууга каршы күрөшүү Конвенциясы боюнча Улуттук аракет планын ишке ашыруу;

                - КР БУУ ЧАККК боюнча үзгүлтүксүз отчеттуулук

  • Маалыматтык өнүмдөрдүн комплексин түзүү:

            - БУУнун Чөлгө айланууга каршы күрөшүү Конвенциясына арналган адистештирилген сайт http://unccd.agroprod.kg/;

            - «Агровести» гезити;

            - «Борбордук Азиядагы топурак – жана суу сактоо технологиялары» колдонмосу.